Phế thải là những vật liệu hoặc sản phẩm không còn giá trị sử dụng và bị loại bỏ khỏi sinh hoạt, sản xuất hoặc tiêu dùng. Chúng tồn tại dưới dạng rắn, lỏng hoặc khí và nếu không được xử lý đúng cách, có thể gây ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí, mất cân bằng sinh thái và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người.
Chính vì thế, chúng ta phải hiểu rõ phế thải là gì và có những phương án xử lý tốt nhất. So với phế liệu – vật có thể tái chế và có giá trị kinh tế thì phế thải thường không thể sử dụng trực tiếp, cần xử lý bằng các phương pháp như chôn lấp, thiêu đốt, ủ sinh học hoặc tái chế.
Các loại phế thải phổ biến được phân loại theo nguồn phát sinh (sinh hoạt, công nghiệp, xây dựng, y tế, nông nghiệp) hoặc mức độ nguy hại (nguy hại và thông thường). Để giảm thiểu lượng phế thải, mô hình 3R (Reduce – Reuse – Recycle) được khuyến khích áp dụng cùng với việc phân loại rác tại nguồn. Đây là giải pháp thiết thực giúp tiết kiệm tài nguyên, giảm chi phí xử lý và bảo vệ môi trường sống một cách hiệu quả. Nếu bạn có lượng lớn phế liệu nhưng chưa biết bán ở đâu giá cao, uy tín, hãy liên hệ ngay tới Phế Liệu Sao Việt.
Phế thải là gì?
Phế thải là các vật liệu, sản phẩm đã bị thải ra do không còn giá trị sử dụng ban đầu, đã hết hạn, không thể tiếp tục sử dụng. Phế thải có thể được sản sinh trong hoạt động sinh hoạt thường ngày của gia đình, trong sản xuất công nghiệp hay tiêu thụ sản phẩm…
Mỗi một loại phế thải đều có những tác động nhất định tới môi trường cũng như cuộc sống của con người chúng ta. Nếu không được xử lý đúng cách, chúng còn có thể ảnh hưởng tiêu cực. Đến nay, phế thải vẫn đang là một vấn đề nghiêm trọng trên toàn cầu và khiến cho nhiều quốc gia phải đau đầu không biết xử lý sao cho thoả.
Do đó, khi hiểu về phế thải, chúng ta nên chung tay góp phần giảm thiểu lượng rác thải ra ngoài môi trường. Các cách hỗ trợ có thể trao đổi, mua bán phế liệu với những đơn vị thu gom, tái chế hoặc tái sử dụng đúng cách….
So sánh phế thải với phế liệu
Khi tìm hiểu phế thải là gì, nhiều người cũng không ngừng đặt câu hỏi rằng phế thải và phế liệu có giống nhau không? Trên thực tế, đây đều là những vật bị loại bỏ ra môi trường. Thế nhưng, xét về tính chất, mục đích, giá trị, cách xử lý phế thải và phế liệu lại không giống nhau.
Cụ thể về điểm khác nhau giữa phế thải và phế liệu là gì nằm ở bảng dưới đây:
| Tiêu chí so sánh | Phế liệu | Phế thải |
|---|---|---|
| Bản chất | Là tất cả những vật liệu, sản phẩm đã bị loại bỏ nhưng vẫn có thể thu hồi, phân loại, tái chế, tái sử dụng cho quy trình sản xuất khác | Những vật được thải ra trong quá trình sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh dịch vụ và không có giá trị sử dụng trực tiếp, cần phải can thiệp xử lý |
| Giá trị sử dụng | Mang giá trị kinh tế, có thể mua bán – trao đổi | Có ít hoặc không có giá trị kinh tế. Hơn nữa, cần nhiều tiền để xử lý rác thải |
| Sau khi bị loại bỏ | Sẽ được thu hồi và tái chế để tạo ra nguồn nguyên liệu mới | Thường được chôn lấp, tiêu huỷ… |
| Yếu tố bị loại bỏ | Chủ sở hữu chủ động từ bỏ | Chủ sở hữu bị động hoặc chủ động từ bỏ |
| Tồn tại dưới dạng | Vật thể rắn, con người có thể thấy, sờ và nắm | Dưới dạng rắn, lỏng và khí cùng với những dạng khác |
| Phương pháp xử lý | Phân loại kỹ lưỡng, tái chế | Áp dụng các phương pháp xử lý an toàn với môi trường |
Phân loại các loại phế thải phổ biến hiện nay
Bên cạnh việc phân biệt sự khác nhau giữa phế liệu và phế thải là gì, các bạn cũng cần nắm được những phân loại của chúng. Bởi đây là cơ sở để xác định tốt những phương pháp xử lý hiệu quả nhất với lượng rác thải tại gia, nhà máy, công nghiệp.
Phân loại theo nguồn gốc phát sinh
Dựa theo tiêu chí nguồn gốc, phế thải được phân thành các loại như sau:
- Phế thải sinh hoạt: Là toàn bộ những rác được thải ra trong hoạt động thường ngày của con người trong hộ gia đình, khu dân cư hay chợ, trường học. Ví dụ điển hình về phế thải sinh hoạt gồm có thức ăn thừa, vỏ rau, giấy báo, lon bia, quần áo cũ…. Trong phế thải sinh hoạt thường đã bao gồm rác hữu cơ và rác vô cơ
- Phế thải công nghiệp: Là lượng rác thải được thải ra trong quá trình sản xuất, chế biến và gia công ở nhà máy, xí nghiệp hay khu công nghiệp. Ví dụ như: hoá chất, dầu nhớt, bao bì công nghiệp,…. Trong phân loại phế thải này, sẽ có nhiều chất thải nguy hải mà chúng ta phải can thiệp xử lý một cách chuyên nghiệp
- Phế thải xây dựng: Đó là các phế thải được phát sinh trong quá trình xây dựng, phá dỡ hay sửa chữa công trình. Ví dụ như bê tông, sắt thép phế liệu, ngói vỡ, bao bì xi măng… Đa phần các phế thải xây dựng đều được tồn tại dưới dạng chất thải rắn và có kích thước cồng kềnh.
- Phế thải y tế: Bao gồm toàn bộ những phế thải được sản sinh trong quá trình vận hành của bệnh viện, phòng khám hay các trung tâm y tế, viện tiêm chủng… Ví dụ về phế thải kinh tế có: kim tiêm, ống tiêm, băng bông, mô bệnh phẩm, thuốc….
- Phế thải nông nghiệp: Ví dụ như rơm rạ, thân cây, vỏ hạt, xác động vật… những phế thải phát sinh trong trồng trọt, chăn nuôi…
Phân loại theo mức độ nguy hại
Nếu dựa theo tiêu chí mức độ nguy hại, các phân loại của phế thải là gì? Đó là:
- Phế thải nguy hại: Bao gồm toàn bộ những chất thải có chứa hoá chất độc hại, dễ gây cháy nổ hoặc ăn mòn, lây nhiễm. Ví dụ như pin, ắc quy, bóng đèn huỳnh quang hay hoá chất nông nghiệp, dầu nhớt, thuốc trừ sâu, sơn… Đối với chất thải này, chúng ta phải thu gom riêng và vận chuyển đến cơ sở chuyên biệt để có phương án xử lý tốt nhất
- Phế thải thông thường: Bao gồm những loại chất thải không chứa chất độc hại hoặc mang tính nguy hiểm cho môi trường, đời sống người dân. Các phế thải thông thường dễ gặp nhất gồm có lon bia, giấy, bìa carton, rác thực phẩm hay gỗ vụn…. Trong phế thải thông thường, chúng ta có thể tiếp tục phân loại nó thành 3 nhóm là rác hữu cơ, rác vô cơ và rác tái chế
Tác động của phế thải đến môi trường và sức khỏe con người
Không phải ngẫu nhiên mà các quốc gia trên toàn cầu đều đau đầu tìm cách xử lý phế thải. Sở dĩ, phế thải là gì và cách xử lý phế thải ra sao trở thành một vấn đề nhức nhối là vì:
Báo động đỏ cho môi trường sống
Nếu không xử lý phế thải đúng cách, nó sẽ là một điểm “chấm hết” cho môi trường sống của con người và động thực vật. Phế thải có thể:
- Gây ô nhiễm môi trường đất: Khi tất cả phế thải rắn không được xử lý một cách đúng đắn, chúng sẽ tích tụ và tồn tại hàng triệu năm trong lòng đất. Từ đó, gây ô nhiễm đất và tác động tiêu cực đến tốc độ sinh trưởng của cây trồng cũng như môi trường sống của các loài sinh vật trong đất
- Làm ô nhiễm môi trường nước: Hãy thử tưởng tượng, các chất thải nằm ẩn sâu trong lòng đất và bị cơn mưa lớn cuốn vào dòng chảy của nguồn nước. Chắc chắn, nó sẽ làm ô nhiễm nguồn nước và tác động tiêu cực tới đời sống con người.
- Gây ô nhiễm không khí: Nếu không chôn lấp phế thải mà xử lý theo phương pháp đốt cháy thì khí độc hại từ bên trong nó sẽ bay lên và trực tiếp làm ô nhiễm môi trường không khí, nghĩ thôi cũng đủ thấy mức độ nghiêm trọng đúng không?
- Mất cân bằng sinh thái: Tất cả các loại phế thải rắn khi tích tụ trong môi trường luôn làm mất cân bằng sinh thái. Nếu tình trạng này kéo dài chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới đa dạng sinh học của đất nước
Mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe
Không dừng lại ở việc báo động đỏ cho môi trường, phế thải còn đe doạ trực tiếp tới sức khoẻ con người:
- Gây bệnh: Tất cả những phế thải rắn đều là nơi tạo điều kiện và cơ sở để vi khuẩn sinh sôi nảy nở. Đây cũng chính là nguyên nhân hàng đầu khiến cho con người chúng ta phải đối diện với nhiều căn bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết hay tiêu chảy cấp…
- Gây ngộ độc: Trong các loại phế thải rất có thể chứa nhiều chất độc hại mà con người khi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp sẽ bị ngộ độc. Chất độc ngấm càng sâu, sức khoẻ của con người sẽ càng yếu dần đi.
- Tác động mạnh đến hệ hô hấp: Khi con người đi qua những khu vực phế thải bị đốt cháy sẽ lập tức hít phải một lượng lớn khí độc hại. Điều này sẽ trực tiếp làm ảnh hưởng đến hệ hô hấp và gây ra những căn bệnh ho, lao, phổi…
Các phương pháp xử lý phế thải hiệu quả và được áp dụng nhiều nhất
Với mức độ nguy hiểm như vậy thì phương pháp xử lý chất thải là gì? Ở thời điểm hiện tại, có 4 cách xử lý nguyên liệu phế thải đang được áp dụng nhiều nhất là:
Chôn lấp
Đây là phương pháp xử lý phế thải mang tính truyền thống và thường được áp dụng nhất. Rác thải thường được người dân đưa tới bãi chôn lấp quy định, nén chặt và dùng đất hoặc vật liệu che phủ.
Ưu điểm của phương pháp xử lý chất thải là gì? Đây hẳn cũng là thắc mắc của rất nhiều người khi tìm hiểu về phương pháp chôn lấp đúng không? Ưu điểm cụ thể của cách xử lý rác thải này là:
- Đơn giản
- Tiết kiệm các khoản chi phí
- Xử lý đồng thời nhiều rác thải hỗn hợp
Tuy nhiên, nó cũng mang nhiều khuyết điểm là:
- Chiếm phần lớn diện tích đất đai
- Có thể tạo ra khí metan tác động mạnh tới biến đổi khí hậu toàn cầu
- Trực tiếp gây ô nhiễm đất, nước do lượng nước rỉ từ rác thải ra ngoài
- Tạo ra nhiều mùi hôi trong không khí, ảnh hưởng tới môi trường sống xung quanh
Thiêu đốt
Đối với phương pháp xử lý này, người dân sẽ đưa rác thải vào đốt trong các lò chuyên dụng. Năng lượng được sinh ra trong quá trình đốt cháy này có thể được thu hồi đúng cách để phát điện.
Các ưu điểm của phương pháp thiêu đốt rác thải này là:
- Giúp giảm tối đa lượng rác thải tồn tại trong môi trường
- Giảm nguy cơ làm ô nhiễm nguồn đất và nước
- Có thể biến thành năng lượng để sử dụng cho các mục đích sản xuất khác
Nhược điểm của phương pháp đốt:
- Chi phí đầu tư cho các lò đốt chuyên dụng và các thiết bị bảo hộ lao động khi thực hiện khá cao.
- Tồn tại nhiều khả năng phát tán khí độc trong không khí
- Lượng tro xỉ còn lại không thể xử lý hoàn toàn. Đặc biệt, một số loại tro xỉ có thể là chất thải gây nguy hại
Ủ sinh học
Khi được hỏi các phương pháp xử lý phế thải là gì? Khá nhiều chuyên gia đề cập đến việc ủ sinh học. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ có thể áp dụng được với những rác thải hữu cơ là thức ăn thừa, rau củ quả hay lá cây… Khi được ủ, vi sinh vật được sản sinh sẽ làm nhiệm vụ phân huỷ rác thải.
Ưu điểm của phương pháp ủ sinh học là:
- Biến tất cả lượng rác hữu cơ thành tài nguyên có ích như tạo thành phân bón, làm năng lượng sản xuất
- Giảm tối đa lượng rác thải hữu cơ được chôn lấp xuống đất
- Giảm lượng khí mêtan phát tán ngoài môi trường
- Hỗ trợ cải thiện chất lượng đất trong trồng trọt
Điểm trừ của phương pháp ủ sinh học là:
- Chỉ có thể áp dụng được với rác thải hữu cơ
- Có thể gây ra các mùi hôi thối nếu như quy trình ủ không được xử lý và quản lý tốt
- Khi ủ sinh học, người dân bắt buộc phải phân loại rác hữu cơ một cách kỹ lưỡng.
Tái chế
Đây là phương pháp xử lý phế thải có tạo ra giá trị kinh tế tốt nhất. Khi áp dụng phương pháp này, các vật liệu đã qua sử dụng và có giá trị tái chế sẽ được thu gom, phân loại làm thành nhiều sản phẩm mới.
Ưu điểm:
- Có thể giảm lượng lớn rác thải được chôn lấp hay bị thiêu đốt trong môi trường
- Hỗ trợ tiết kiệm nguồn tài nguyên thiên nhiên thông qua việc tái chế
- Tiết kiệm năng lượng nhà nước do việc tái chế thường không cần nhiều năng lượng
- Giảm toàn bộ các hiện tượng ô nhiễm không khí, nước
- Tạo ra một nguồn thu nhập nhỏ cho người dân và tạo việc làm cho những cá nhân lao động
Nhược điểm:
- Bắt buộc phải có hệ thống thu gom, phân loại và tái chế hiệu quả
- Chất lượng vật liệu tái chế sẽ giảm sau rất nhiều chu trình tái chế
- Chi phí đầu tư cho công nghệ tái chế ban đầu thường khá cao
Làm thế nào để giảm thiểu phế thải?
Để không cần phải áp dụng quá nhiều phương pháp xử lý thì con người chúng ta cần phải chủ động trong công tác giảm thiểu rác thải. Vậy, cách để giảm thiểu lượng phế thải là gì? Dựa theo phân tích của các chuyên gia môi trường, người dân nên áp dụng mô hình 3R để giảm thiểu rác thải.
Mô hình 3R cụ thể là Reduce – Reuse – Recyle. Dịch sang tiếng Việt, có nghĩa là Giảm Thiểu – Tái Sử Dụng – Tái Chế Phế Liệu.
- Reduce: Giảm thiểu tất cả các hành vi mua sắm không cần thiết và ưu tiên lựa chọn những sản phẩm bền, chất lượng tốt, có ít bao bì. Khi mua sắm, nên sử dụng túi vải hoặc bình nước cá nhân để thay thế cho túi nilon hay chai nhựa dùng một lần. Trong đời sống hàng ngày, hạn chế việc lãng phí thực phẩm, luôn chủ động lên kế hoạch mua sắm và nấu ăn một cách hợp lý nhất.
- Reuse: Hiểu một cách đơn giản là kéo dài vòng đời của một sản phẩm nào đó. Bạn có thể tái sử dụng, sửa chữa chúng thành đồ dùng hoặc mua đồ cũ để giảm nhu cầu sản xuất sản phẩm mới
- Recycle: Đây là bước cuối cùng trong quy trình giảm thiểu rác thải, hãy tái chế tất cả những vật có thể tiếp tục khai thác giá trị.
Ngoài ra, người dân cũng nên chú ý phân loại rác tại nguồn. Bởi đây là bước quan trọng nhất để giúp bạn tách toàn bộ phế liệu có giá trị ra khỏi phế thải phải xử lý. Thực hiện bước này cũng góp phần giảm tối đa chi phí cần cho việc xử lý rác thải về sau và bảo vệ môi trường hiệu quả.
Tổng kết
Phế thải là gì? Tin rằng, quý độc giả đã tìm thấy đáp án cho câu hỏi này ở bài viết. Hiện Phế liệu Sao Việt đang là đơn vị thu mua phế liệu toàn cầu với giá cao, thu gom tận nơi, không ngại xa, không giới hạn số lượng. Chỉ cần khách hàng gọi, chúng tôi lập tức có mặt.
Không chỉ thu gom tận nơi, Phế liệu Sao Việt còn liên tục cập nhật bảng giá thu mua các loại phế liệu trên trang website của đơn vị. Điều này không chỉ giúp khách hàng tiện theo dõi, bán phế liệu trong khoảng thời gian giá cao mà còn tạo điều kiện cho các đại lý mua bán lợi nhuận tốt nhất. Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong ngành, Phế liệu Sao Việt tin rằng sẽ mang đến cho khách hàng những trải nghiệm tuyệt vời nhất về dịch vụ ở đơn vị.
Dưới đây là chi tiết các phân loại phế liệu mà đơn vị thu gom với giá cao nhất thị trường, mời bạn tham khảo:
Tôi là Nguyễn Lài – Biên tập viên Content tại Phế liệu Sao Việt. Tôi sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích cùng các thông tin thị trường mới nhất trong lĩnh vực phế liệu toàn quốc. Hy vọng sẽ giúp bạn nắm rõ thị trường phế liệu, cập nhật mỗi ngày.
