Phế Liệu Sao Việt – với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành thu mua và tái chế phế liệu, hiểu rõ rằng thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu đang là một trong những vấn đề khiến nhiều doanh nghiệp đau đầu. Từ đầu năm 2025, quy định về môi trường và tiêu chuẩn kỹ thuật đối với phế liệu nhập khẩu được siết chặt hơn bao giờ hết. Không ít doanh nghiệp vì thiếu thông tin hoặc chưa cập nhật văn bản mới đã gặp khó khăn trong khâu kiểm định, ký quỹ, thậm chí bị từ chối thông quan lô hàng.
Trong bối cảnh nhu cầu nhập khẩu sắt phế liệu ngày càng tăng để phục vụ sản xuất thép trong nước, việc nắm vững quy trình và điều kiện pháp lý là điều bắt buộc. Bài viết này được Phế Liệu Sao Việt tổng hợp và chia sẻ như một bản đồ hướng dẫn chi tiết – thực tế – dễ hiểu, giúp doanh nghiệp tự tin thực hiện thủ tục từ khâu chuẩn bị hồ sơ, kiểm định chất lượng đến khi thông quan lô hàng.
Nếu bạn đang tìm kiếm hướng dẫn đầy đủ và cập nhật nhất về thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu năm 2025, đây chính là bài viết dành cho bạn.
4 Điều kiện “sống còn” doanh nghiệp phải đáp ứng
Sau nhiều năm làm việc trong lĩnh vực mua bán, tái chế phế liệu sắt, phế liệu Sao Việt khẳng định rằng không phải doanh nghiệp nào cũng được phép nhập khẩu loại nguyên liệu này. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đặt ra 4 điều kiện bắt buộc mà doanh nghiệp phải đáp ứng đầy đủ trước khi thực hiện thủ tục nhập khẩu phế liệu sắt. Thiếu một trong bốn yếu tố này đồng nghĩa với việc hồ sơ sẽ bị từ chối ngay từ đầu.
1. Giấy phép môi trường
Giấy phép môi trường là điều kiện tiên quyết hàng đầu khi thực hiện thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu. Theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP, văn bản này thay thế hoàn toàn cho Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trước đây.
Doanh nghiệp phải có Giấy phép môi trường do Sở Tài nguyên và Môi trường cấp, trong đó ghi rõ mã chất thải (mã 7204) tương ứng với loại sắt phế liệu định nhập khẩu. Giấy phép này chứng minh doanh nghiệp đủ năng lực xử lý và tái chế sắt phế liệu an toàn, không gây ô nhiễm môi trường.
2. Năng lực sản xuất & kho bãi đạt chuẩn
Doanh nghiệp phải chứng minh năng lực sản xuất thực tế thông qua cơ sở vật chất đạt chuẩn. Về sản xuất, doanh nghiệp cần trang bị dây chuyền công nghệ tái chế phù hợp với công suất đăng ký.
Về kho bãi, quy định rất cụ thể: nền kho phải có lớp chống thấm, khu vực lưu trữ cần có mái che, hệ thống thoát nước và xử lý nước thải hoạt động hiệu quả. Diện tích kho bãi phải tương xứng với khối lượng dự kiến nhập khẩu mỗi lô hàng. phế liệu Sao Việt từng chứng kiến nhiều doanh nghiệp bị trả hồ sơ vì kho bãi không đủ diện tích hoặc thiếu hệ thống xử lý nước thải.
3. Ký quỹ bảo vệ môi trường
Ký quỹ bảo vệ môi trường là khoản tiền đặt cọc bắt buộc nhằm đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng cam kết về xử lý phế liệu. Mức ký quỹ phụ thuộc vào khối lượng lô hàng: dưới 500 tấn nộp 100 triệu đồng, từ 500-1000 tấn nộp 200 triệu đồng, trên 1000 tấn nộp 300 triệu đồng.
Doanh nghiệp thực hiện ký quỹ tại Kho bạc Nhà nước nơi đặt trụ sở chính và nhận Giấy xác nhận ký quỹ. Số tiền này được hoàn trả đầy đủ sau khi doanh nghiệp chứng minh đã xử lý lô hàng đúng quy định.
4. Cam kết tái xuất hoặc tiêu hủy
Doanh nghiệp phải ký cam kết bằng văn bản về việc tái xuất hoặc tiêu hủy lô hàng nếu phế liệu không đạt chất lượng theo QCVN 31:2024/BTNMT. Cam kết này không chỉ là thủ tục hình thức mà mang tính pháp lý cao.
Nếu lô hàng chứa tạp chất vượt ngưỡng cho phép, doanh nghiệp chịu hoàn toàn trách nhiệm chi phí và thời gian tái xuất hoặc tiêu hủy. Việc này đòi hỏi doanh nghiệp phải kiểm tra kỹ chất lượng hàng hóa từ phía nhà cung cấp trước khi ký hợp đồng.
Mã HS sắt phế iệu và chính sách thuế cần nắm rõ
Nhiều doanh nghiệp khai báo sai mã HS hoặc nhầm lẫn về chính sách thuế. Điều này dẫn đến hậu quả là hàng bị tồn đọng tại cảng, phát sinh chi phí lưu bãi. Phần này sẽ làm rõ những thông tin then chốt về mã HS và các khoản thuế phải nộp khi thực hiện thủ tục nhập khẩu sắt thép phế liệu để doanh nghiệp khai báo chính xác ngay từ đầu.
Mã HS Code sắt phế liệu phổ biến
Sắt phế liệu thuộc nhóm mã HS 7204 trong Danh mục Hàng hóa Xuất nhập khẩu Việt Nam. Các mã cụ thể gồm: 72041000 (phế liệu gang), 72042100 (phế liệu thép không hợp kim), 72042900 (phế liệu hợp kim khác), 72043000 (phế liệu tráng thiếc), 72044100 (phoi hoặc mạt từ việc cắt gọt sắt hoặc thép), 72044900 (phế liệu sắt thép khác).
Mỗi loại đường ray sắt phế liệu hoặc thanh thép cũ cần được phân loại đúng mã HS để khai báo chính xác. Việc khai sai mã HS dẫn đến sai thuế suất và thời gian giải trình kéo dài.
Quy chuẩn kỹ thuật Quốc Gia (QCVN 31:2024/BTNMT)
QCVN 31:2024/BTNMT là tiêu chuẩn bắt buộc về chất lượng phế liệu nhập khẩu, có hiệu lực từ năm 2024. Quy chuẩn này quy định rõ các tạp chất cấm tuyệt đối như chất thải nguy hại, chất phóng xạ, bom đạn.
Đồng thời, quy chuẩn cũng liệt kê các tạp chất cho phép kèm tỷ lệ tối đa: tạp chất phi kim loại không quá 2%, độ ẩm không quá 3%, dầu mỡ bám dính không quá 0.5%. Lô hàng vi phạm bất kỳ chỉ tiêu nào sẽ bị từ chối nhập khẩu và phải tái xuất hoặc tiêu hủy. Doanh nghiệp cần yêu cầu nhà cung cấp cung cấp giấy chứng nhận chất lượng trước khi vận chuyển.
Các loại thuế phải nộp khi nhập khẩu sắt phế liệu
Thuế nhập khẩu sắt phế liệu được áp dụng theo biểu thuế ưu đãi là 0% đối với hầu hết các mã HS thuộc nhóm 7204. Thuế GTGT (VAT) áp dụng mức 10% tính trên tổng giá trị hàng hóa cộng thuế nhập khẩu.
Lưu ý quan trọng: sắt phế liệu không thuộc danh mục được giảm thuế GTGT, doanh nghiệp phải tính đầy đủ 10% VAT vào chi phí nhập khẩu. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải nộp các loại phí như phí hải quan, phí kiểm tra chất lượng, phí cảng biển tùy theo địa điểm nhập khẩu.
Quy trình 6 bước thực hiện thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu
Đây là phần trọng tâm nhất mà phế liệu Sao Việt muốn chia sẻ từ kinh nghiệm thực tế. Quy trình thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu gồm 6 bước chính, mỗi bước đều có những điểm cần lưu ý để tránh sai sót. Việc thực hiện đúng thứ tự và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sẽ giúp lô hàng thông quan nhanh chóng, tiết kiệm chi phí lưu bãi. Chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết từng bước một để doanh nghiệp nắm vững toàn bộ quy trình.
Bước 1: Ký hợp đồng & kiểm tra điều kiện nhà cung cấp
Trước khi ký hợp đồng, doanh nghiệp phải kiểm tra kỹ uy tín và năng lực của nhà cung cấp nước ngoài. Yêu cầu nhà cung cấp cung cấp Giấy chứng nhận chất lượng phế liệu, ảnh hàng hóa thực tế, báo cáo thành phần hóa học.
Hợp đồng cần ghi rõ điều khoản về chất lượng hàng hóa, trách nhiệm khi hàng không đạt chuẩn, phương thức thanh toán. Nên thêm điều khoản yêu cầu nhà cung cấp bồi thường nếu hàng chứa tạp chất vượt ngưỡng QCVN 31:2024/BTNMT.
Bước 2: Nộp tiền ký quỹ bảo vệ môi trường
Sau khi có hợp đồng, doanh nghiệp nộp hồ sơ ký quỹ tại Kho bạc Nhà nước. Hồ sơ gồm: đơn đề nghị ký quỹ, bản sao hợp đồng mua bán, bản sao Giấy phép môi trường, Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Thời gian xử lý là 3-5 ngày làm việc. Sau khi nộp tiền, doanh nghiệp nhận Giấy xác nhận ký quỹ – đây là giấy tờ bắt buộc khi làm thủ tục hải quan.
Bước 3: Đăng ký kiểm tra chất lượng lô hàng
Doanh nghiệp gửi văn bản đăng ký kiểm tra chất lượng đến Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (thuộc Bộ Nông nghiệp) hoặc cơ quan có thẩm quyền tại địa phương. Văn bản cần nêu rõ: khối lượng lô hàng, mã HS, cảng nhập khẩu dự kiến, thời gian tàu cập cảng. Sau khi nhận đăng ký, cơ quan chức năng sẽ bố trí lịch lấy mẫu kiểm tra.
Bước 4: Mở tờ khai hải quan
Khi tàu cập cảng, doanh nghiệp hoặc đại lý hải quan mở tờ khai hải quan điện tử trên hệ thống VNACCS/VCIS. Bộ hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ:
- Tờ khai hải quan (mẫu HQ/2015/NK)
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
- Vận đơn (Bill of Lading) hoặc Airway Bill
- Giấy xác nhận ký quỹ bảo vệ môi trường
- Văn bản đăng ký kiểm tra chất lượng lô hàng
- Hợp đồng mua bán quốc tế
- Giấy phép môi trường (bản sao)
- Packing List (danh mục đóng gói)
- Certificate of Origin (nếu hưởng thuế ưu đãi)
Thiếu bất kỳ giấy tờ nào trong danh sách trên đều khiến hồ sơ bị trả lại, doanh nghiệp phải bổ sung và chờ xử lý lại từ đầu.
Bước 5: Lấy Mẫu & Chờ Kết Quả Giám Định
Sau khi hải quan chấp nhận hồ sơ, cơ quan kiểm tra chất lượng tiến hành lấy mẫu phế liệu tại cảng. Việc lấy mẫu phải tuân thủ đúng quy trình: lấy ngẫu nhiên từ nhiều vị trí khác nhau trong lô hàng, mỗi mẫu khoảng 5-10kg. Mẫu được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích thành phần, kiểm tra tạp chất.
Thời gian có kết quả giám định là 5-7 ngày làm việc. Nếu kết quả đạt chuẩn, cơ quan sẽ cấp Giấy chứng nhận chất lượng. Nếu không đạt, lô hàng phải tái xuất hoặc tiêu hủy.
Bước 6: Thông Quan Lô Hàng
Khi có đầy đủ kết quả kiểm tra chất lượng đạt chuẩn và hồ sơ hợp lệ, hải quan ra quyết định thông quan. Doanh nghiệp nộp thuế GTGT 10%, các loại phí liên quan và nhận hàng khỏi cảng.
Thời gian từ lúc nộp hồ sơ đến khi thông quan là 10-15 ngày nếu không phát sinh vấn đề. Sau khi nhận hàng, doanh nghiệp vận chuyển về kho bãi đã đăng ký và tiến hành sản xuất, tái chế theo đúng cam kết.
Giải Đáp Các Thắc Mắc Thường Gặp Khi Nhập Khẩu Sắt Phế Liệu
Qua nhiều năm tư vấn cho doanh nghiệp, chúng tôi tổng hợp những câu hỏi được hỏi nhiều nhất về thủ tục nhập khẩu sắt thép phế liệu. Phần này sẽ giải đáp rõ ràng các thắc mắc để doanh nghiệp chủ động hơn trong quá trình triển khai.
Thời gian thông quan dao động từ 10-15 ngày làm việc kể từ khi tàu cập cảng, trong đó: 1-2 ngày làm hồ sơ hải quan, 5-7 ngày chờ kết quả giám định chất lượng, 2-3 ngày hoàn tất thủ tục nộp thuế và ra quyết định thông quan. Thời gian này chỉ áp dụng khi hồ sơ đầy đủ, hợp lệ và hàng hóa đạt chuẩn. Nếu phát sinh vấn đề về chất lượng hoặc giấy tờ, thời gian kéo dài từ 20-30 ngày.
Doanh nghiệp có 2 phương án: tái xuất lô hàng về nước xuất xứ hoặc tiêu hủy tại Việt Nam. Chi phí tái xuất hoặc tiêu hủy do doanh nghiệp tự chịu, không được hoàn lại tiền ký quỹ cho đến khi hoàn tất xử lý. Doanh nghiệp phải gửi văn bản cam kết xử lý trong vòng 30 ngày. Quá thời hạn này, hải quan buộc tiêu hủy và doanh nghiệp chịu toàn bộ chi phí cộng thêm phí phạt hành chính.
Tiền ký quỹ được hoàn lại đầy đủ sau khi doanh nghiệp chứng minh đã xử lý hết lô hàng đúng quy định. Doanh nghiệp nộp hồ sơ xin hoàn trả gồm: đơn đề nghị hoàn trả, biên bản xử lý phế liệu, hóa đơn bán sản phẩm tái chế. Thời gian xử lý hoàn trả là 15-20 ngày làm việc kể từ khi Kho bạc Nhà nước nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Tiền được chuyển về tài khoản doanh nghiệp đã đăng ký ban đầu.
Với doanh nghiệp chưa có kinh nghiệm hoặc lần đầu thực hiện thủ tục nhập khẩu phế liệu sắt, thuê dịch vụ trọn gói là lựa chọn an toàn. Đơn vị dịch vụ sẽ đảm nhiệm toàn bộ từ làm hồ sơ, liên hệ cơ quan chức năng, theo dõi tiến độ đến khi hàng thông quan.
Chi phí dịch vụ dao động 15-30 triệu đồng/lô hàng tùy khối lượng, nhưng giúp tiết kiệm thời gian và giảm rủi ro sai sót. Doanh nghiệp có thể tự làm sau khi đã quen quy trình.
Kết Luận
Thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt về môi trường và pháp lý. Doanh nghiệp cần đáp ứng đầy đủ 4 điều kiện bắt buộc, nắm rõ mã HS và chính sách thuế, chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ theo quy trình 6 bước. Việc cập nhật thường xuyên các nghị định, thông tư mới nhất từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính giúp doanh nghiệp chủ động phòng tránh rủi ro, tránh phát sinh chi phí không đáng có.
Nếu doanh nghiệp cần tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ thực hiện thủ tục nhập khẩu sắt phế liệu trọn gói, hãy liên hệ ngay với Phế Liệu Sao Việt để được hỗ trợ nhanh chóng và chuyên nghiệp nhất. Chúng tôi cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp từ khâu tư vấn, làm hồ sơ đến khi hàng về kho an toàn.
Tôi là Nguyễn Lài – Biên tập viên Content tại Phế liệu Sao Việt. Tôi sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích cùng các thông tin thị trường mới nhất trong lĩnh vực phế liệu toàn quốc. Hy vọng sẽ giúp bạn nắm rõ thị trường phế liệu, cập nhật mỗi ngày.
