Bán phế liệu hạch toán như thế nào? (Chi tiết theo TT 200 & 133)

Bạn đang là kế toán và đang phân vân không biết phải hạch toán phế liệu thu hồi như thế nào cho đúng quy định? Hay bạn là quản lý doanh nghiệp đang tìm hiểu cách xử lý khoản mục này một cách minh bạch và hợp pháp?

Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc về câu hỏi bán phế liệu hạch toán như thế nào:

• Tại sao việc hạch toán phế liệu thu hồi lại quan trọng đến vậy với doanh nghiệp?
• Phế liệu từ sản xuất và phế liệu từ thanh lý TSCĐ có cách hạch toán khác nhau như thế nào?
• Khi nào thì ghi giảm chi phí (TK 154), khi nào ghi nhận thu nhập khác (TK 711)?
• Bán phế liệu có phải xuất hóa đơn không? Thuế suất GTGT là bao nhiêu?
• Cần chuẩn bị những chứng từ gì để hạch toán đầy đủ theo quy định?
• Làm sao để tìm được đơn vị thu mua uy tín, cung cấp đầy đủ chứng từ pháp lý?

Phế Liệu Sao Việt là đơn vị thu mua phế liệu đáng tin cậy giúp bộ phận kế toán của bạn có đầy đủ hồ sơ, chứng từ để hạch toán minh bạch, đúng luật. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!

Tại sao kế toán phải hạch toán phế liệu thu hồi một cách chính xác?

Việc hạch toán phế liệu thu hồi không phải là khoản mục nhỏ mà kế toán có thể xử lý đại khái. Đây là nghiệp vụ ảnh hưởng trực tiếp đến ba yếu tố then chốt của doanh nghiệp:

• Thứ nhất, khi phế liệu phát sinh từ sản xuất, việc hạch toán không chính xác sẽ làm sai lệch giá thành sản phẩm. Giá trị phế liệu thu hồi phải được ghi giảm chi phí sản xuất để tính đúng giá thành đầu ra.
• Thứ hai, báo cáo tài chính cần phản ánh trung thực toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp. Phế liệu là một phần doanh thu hoặc chi phí, bỏ qua hoặc hạch toán sai sẽ làm méo mó tình hình tài chính thực tế.
• Thứ ba, nghĩa vụ thuế GTGT và thuế TNDN phụ thuộc vào cách ghi nhận phế liệu. Hạch toán sai có thể dẫn đến khai thiếu hoặc thừa thuế, gây rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp.

Trên thực tế, nhiều kế toán còn lúng túng giữa việc sử dụng TK 154, TK 5118 hay TK 711 khi xử lý phế liệu. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từng trường hợp cụ thể theo quy định hiện hành.

Bán phế liệu hạch toán như thế nào? Theo Thông tư 200 & 133

Cách hạch toán phế liệu phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn gốc phát sinh. Có hai trường hợp chính mà kế toán cần phân biệt rõ ràng:

1. Phế liệu thu hồi từ quá trình sản xuất, kinh doanh

Đây là phế liệu phát sinh trong hoạt động sản xuất thông thường như phoi sắt, mạt gỗ, vải vụn, nhựa thừa. Loại phế liệu này liên quan trực tiếp đến chi phí sản xuất.

2. Phế liệu thu hồi từ thanh lý, nhượng bán Tài sản cố định

Đây là phế liệu từ việc tháo dỡ máy móc, thiết bị, công trình hết khấu hao hoặc hư hỏng. Loại này không liên quan đến hoạt động sản xuất thông thường mà thuộc hoạt động thanh lý TSCĐ.

Sau khi xác định rõ nguồn gốc, kế toán mới có thể áp dụng đúng phương pháp hạch toán. Phần tiếp theo sẽ hướng dẫn chi tiết cho từng trường hợp.

Hướng dẫn hạch toán phế liệu thu hồi từ QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT

Đây là trường hợp phổ biến nhất tại các nhà máy, xí nghiệp sản xuất. Phế liệu như phoi sắt, mạt gỗ, vải vụn thường được thu gom và bán cho đơn vị thu mua chuyên nghiệp.

Trường hợp 1: Bán ngay phế liệu, không nhập kho (Ghi giảm chi phí)

Khi doanh nghiệp bán ngay phế liệu mà không qua khâu nhập kho quản lý, giá trị thu được sẽ ghi giảm trực tiếp chi phí sản xuất dở dang. Cách xử lý này phù hợp với doanh nghiệp có lượng phế liệu nhỏ, phát sinh đều đặn và bán liên tục.

Bút toán hạch toán:

• Nợ TK 111, 112, 131 (Tổng số tiền thu được bao gồm cả thuế GTGT nếu có)
• Có TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang (Giá trị phế liệu chưa thuế)
• Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (Nếu có phát sinh thuế đầu ra)

Phương pháp này giúp giảm trực tiếp chi phí sản xuất, từ đó tính đúng giá thành sản phẩm đầu ra mà không cần theo dõi thêm tài khoản phế liệu.

Trường hợp 2: Nhập kho phế liệu chờ bán (Hạch toán qua TK 152)

Nếu phế liệu được thu gom, phân loại rồi nhập kho để theo dõi như nguyên vật liệu trước khi bán, kế toán cần ghi nhận hai bước riêng biệt. Phương pháp này phù hợp với doanh nghiệp có khối lượng phế liệu lớn, cần quản lý chặt chẽ số lượng và giá trị tồn kho.

Bút toán 1: Khi nhập kho phế liệu

• Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu (Chi tiết: Phế liệu thu hồi)
• Có TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang

Tại thời điểm này, giá trị phế liệu đã được ghi giảm chi phí sản xuất và chuyển sang tài khoản vật liệu để theo dõi.

Bút toán 2: Khi xuất kho bán phế liệu

Ghi nhận doanh thu bán phế liệu:

• Nợ TK 111, 112, 131 (Số tiền thu được)
• Có TK 5118 – Doanh thu hoạt động tài chính khác (Giá trị phế liệu chưa thuế)
• Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (Thuế đầu ra nếu có)

Ghi nhận giá vốn phế liệu xuất bán:

• Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
• Có TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu (Giá trị phế liệu đã ghi nhận lúc nhập kho)

Với cách hạch toán này, doanh nghiệp vừa theo dõi được phế liệu tồn kho, vừa ghi nhận đúng doanh thu và giá vốn theo nguyên tắc phù hợp – đối ứng.

Hướng dẫn hạch toán phế liệu thu hồi từ THANH LÝ TSCĐ

Khác với phế liệu từ sản xuất, phế liệu thu hồi từ thanh lý tài sản cố định không liên quan đến hoạt động sản xuất thường xuyên. Trường hợp này thường xảy ra khi doanh nghiệp phá dỡ nhà xưởng cũ, thanh lý máy móc hết khấu hao, hoặc tháo dỡ công trình không còn sử dụng. Giá trị phế liệu thu được sẽ được ghi nhận như một khoản thu nhập khác, không ảnh hưởng đến giá thành sản xuất.

Trường hợp 1: Bán ngay, không nhập kho (Ghi nhận vào TK 711)

Khi phế liệu từ thanh lý TSCĐ được bán ngay cho đơn vị thu mua mà không qua khâu nhập kho quản lý, kế toán ghi nhận toàn bộ giá trị thu được vào thu nhập khác.

Bút toán hạch toán:

• Nợ TK 111, 112, 131 (Tổng số tiền thu được)
• Có TK 711 – Thu nhập khác (Giá trị phế liệu chưa thuế)
• Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (Nếu có phát sinh thuế đầu ra)

Phương pháp này phù hợp khi doanh nghiệp thanh lý một lần, số lượng phế liệu ít và không cần theo dõi tồn kho.

Trường hợp 2: Nhập kho phế liệu từ thanh lý TSCĐ rồi mới bán

Nếu doanh nghiệp thu gom phế liệu từ thanh lý TSCĐ, nhập kho để phân loại hoặc chờ thời điểm bán giá cao hơn, kế toán cần thực hiện hai bước hạch toán riêng biệt.

Bút toán 1: Khi nhập kho phế liệu từ thanh lý TSCĐ

• Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu (Chi tiết: Phế liệu thanh lý)
• Có TK 711 – Thu nhập khác

Tại thời điểm này, giá trị phế liệu đã được ghi nhận là thu nhập khác và chuyển sang tài khoản vật liệu để theo dõi tồn kho.

Bút toán 2: Khi xuất kho bán phế liệu

Ghi nhận doanh thu bán phế liệu:

• Nợ TK 111, 112, 131 (Số tiền thu được)
• Có TK 5118 – Doanh thu hoạt động tài chính khác (Giá trị phế liệu chưa thuế)
• Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (Thuế đầu ra nếu có)

Ghi nhận giá vốn phế liệu xuất bán:

• Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
• Có TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu (Giá trị phế liệu đã ghi nhận lúc nhập kho)

Cách hạch toán này đảm bảo nguyên tắc đối ứng giữa doanh thu và giá vốn, đồng thời giúp doanh nghiệp theo dõi chặt chẽ giá trị phế liệu tồn kho chờ bán.

Giải đáp thắc mắc (FAQ) về hóa đơn, chứng từ khi bán phế liệu

Bên cạnh việc hạch toán đúng kỹ thuật, kế toán cần nắm rõ các quy định về hóa đơn và chứng từ khi doanh nghiệp bán phế liệu. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp nhất.

Bán phế liệu có phải xuất hóa đơn không?

CÓ. Bất kể phế liệu phát sinh từ nguồn gốc nào (sản xuất hay thanh lý TSCĐ), khi doanh nghiệp bán ra đều phải lập hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng theo quy định. Việc hiểu rõ cách viết hóa đơn bán phế liệu là rất quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và hợp lệ trong giao dịch. Doanh nghiệp không được bán phế liệu mà không xuất hóa đơn dưới bất kỳ lý do nào.

Thuế suất thuế GTGT khi bán phế liệu là bao nhiêu?

Thuế suất thuế GTGT áp dụng cho hoạt động bán phế liệu thông thường là 10%. Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt theo quy định hiện hành có thể được áp dụng thuế suất khác hoặc không chịu thuế. Doanh nghiệp cần căn cứ vào đúng loại phế liệu và quy định cụ thể tại thời điểm giao dịch để kê khai chính xác.

Cần chuẩn bị những chứng từ gì để hạch toán?

Để hạch toán phế liệu thu hồi đầy đủ và đúng quy định, kế toán cần lưu trữ các chứng từ sau:

• Hợp đồng hoặc thỏa thuận thu mua: Xác định rõ hai bên tham gia giao dịch, loại phế liệu, giá cả và điều kiện thanh toán.
• Biên bản giao nhận/nghiệm thu số lượng: Xác nhận khối lượng, chất lượng phế liệu thực tế bàn giao.
• Phiếu cân: Chứng từ quan trọng để xác định khối lượng chính xác, nhất là với phế liệu kim loại, nhựa, giấy.
• Hóa đơn GTGT: Chứng từ bắt buộc để ghi nhận doanh thu và kê khai thuế.
• Phiếu thu hoặc Giấy báo Có: Xác nhận việc thu tiền từ đơn vị mua phế liệu.

Bộ chứng từ đầy đủ này không chỉ phục vụ công tác hạch toán mà còn là bằng chứng pháp lý khi cơ quan thuế kiểm tra.

Phế Liệu Sao Việt: Đối tác thu mua chuyên nghiệp, cung cấp đầy đủ chứng từ pháp lý cho kế toán

Việc hạch toán của bộ phận kế toán sẽ trở nên đơn giản và chính xác hơn nếu doanh nghiệp làm việc với một đối tác thu mua phế liệu đồng và các loại kim loại khác chuyên nghiệp. Đối tác uy tín không chỉ đưa ra giá thu mua cạnh tranh mà còn minh bạch về quy trình, đầy đủ về chứng từ, giúp kế toán thực hiện nghiệp vụ theo đúng quy định.

Phế Liệu Sao Việt là đơn vị hàng đầu tại TPHCM và toàn quốc với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành. Chúng tôi cam kết mang đến cho doanh nghiệp sự chuyên nghiệp từ khâu định giá, thu gom đến thanh toán và cung cấp chứng từ. Phế Liệu Sao Việt là đơn vị thu mua phế liệu đồng, sắt, nhôm, inox, nhựa, giấy… giá cao hàng đầu tại TPHCM và toàn quốc với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành. Chúng tôi cam kết mang đến cho doanh nghiệp sự chuyên nghiệp từ khâu định giá, thu gom đến thanh toán và cung cấp chứng từ hợp lệ.

Lợi ích cho Doanh nghiệp & Bộ phận Kế toán:

• Cung cấp đầy đủ hồ sơ pháp lý: Phế Liệu Sao Việt cung cấp hợp đồng rõ ràng, biên bản nghiệm thu số lượng chi tiết, phiếu cân chính xác và hỗ trợ xuất hóa đơn GTGT nhanh chóng. Bộ chứng từ đầy đủ này giúp bộ phận kế toán có đầy đủ cơ sở để hạch toán minh bạch, đúng luật mà không lo bị thiếu sót khi kiểm tra.
• Thu mua giá cao, tận nơi: Chúng tôi thu mua đa dạng các loại phế liệu bao gồm sắt, đồng, nhôm, inox, giấy, nhựa, phế liệu điện tử, phế liệu từ nhà xưởng hoặc quá trình xử lý phế liệu gia công với mức giá cạnh tranh nhất thị trường.
• Quy trình chuyên nghiệp: Đội ngũ của Phế Liệu Sao Việt làm việc nhanh gọn, thu gom sạch sẽ, dọn dẹp hiện trường sau khi hoàn tất và thanh toán một lần ngay sau khi nghiệm thu. Doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và công sức tối đa.

Quý doanh nghiệp có nhu cầu thanh lý phế liệu từ công trình, nhà xưởng hoặc hoạt động sản xuất và cần một đối tác uy tín, giá cao, cung cấp đầy đủ chứng từ? Hãy liên hệ ngay với Phế Liệu Sao Việt để nhận báo giá tốt nhất và trải nghiệm dịch vụ chuyên nghiệp!

Mr Khang

Mr. Khang CEO của Công ty TNHH Phế Liệu Sao Việt  là một chuyên gia giàu kinh nghiệm với hơn 10 năm hoạt động trong lĩnh vực tư vấn và thu mua phế liệu giá cao trên toàn quốc. Mr Khang sở hữu kiến thức sâu rộng về thị trường phế liệu từ các loại vật liệu như sắt, thép, nhôm, nhựa, đến vải và các loại phế liệu khác. Sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng thu mua phế liệu với giá cao nhất.